Τι είναι ο Σακχαρώδης Διαβήτης Κύησης(ΣΔΚ)?
Ο σακχαρώδης διαβήτης κύησης αποτελεί μία διαταραχή της ανοχής της γλυκόζης, με υπεργλυκαιμία διαφόρου βαθμού, με έναρξη ή πρώτη αναγνώριση κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης (Quintanilla, Rodriquez & Mahdy, 2023). Οι έγκυες που πάσχουν ήδη με διαβήτη τύπου 1 ή 2, δεν εμπεριέχονται σε αυτόν τον ορισμό. Έχει παρατηηθεί ότι εμφανίζεται από τη σχετικά ελαττωμένη έκκριση ινσουλίνης και από την ελαττωμένη ευαισθησία των ιστών στη δράση της (αντίσταση στην ινσουλίνη). Η αντίσταση στην ινσουλίνη οφείλεται στην αύξηση των επιπέδων των πλακουντιακών ορμονών, όπως και στην αύξηση των επίπεδων των ορμονών της μητέρας.
Πως γίνεται η διάγνωση του Σακχαρώδη Διαβήτη Κύησης(ΣΔΚ)?
Η διάγνωση του σακχαρώδη διαβήτη κύησης, γίνεται κατά την 24-28 εβδομάδα της κύησης.
Γίνεται δοκιμασία φόρτισης με γλυκόζη στις εγκύους
- Λήψη 75 g γλυκόζης από του στόματος
- Μέτρηση γλυκόζης πλάσματος προ και 60 και 120 λεπτά μετά τη λήψη της γλυκόζης.
- Όταν έστω και μία τιμή είναι ίση ή μεγαλύτερη από τα κατωτέρω αναφερόμενα όρια διαγιγνώσκεται ΣΔΚ.
| Γλυκόζη νηστείας | ≥ 92 mg/dl |
| Γλυκόζη στα 60 λεπτά | ≥ 180 mg/dL |
| Γλυκόζη στα 120 λεπτά | ≥ 153 mg/dL |
(ΕΔΕ, 2024)
Ποια είναι η θεραπεία?
Για να αντιμετωπιστεί ο σακχαρώδης διαβήτης κύησης πρέπει να διατηρηθεί το σάκχαρο του αίματος σε φυσιολογικά επίπεδα (Nakshine & Jogdand, 2023). Αυτό επιτυγχάνεται με την κατάλληλη διατροφή προσαρμοσμένη στις ανάγκες της κύησης, το σωματικό βάρος και τις προτιμήσεις της εγκύου. Συνίσταται σωματική άσκηση όπως περπάτημα αν είναι εφικτό. Εάν τα φυσιολογικά επίπεδα σακχάρου δεν βελτιώθούν μόνο με την διατροφή ίσως χρειαστεί χορήγηση ινσουλίνης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης
Γλυκαιμικός Στόχος:
| Γλυκόζη νηστείας και προγευματική | 70-95 mg/dL |
| Γλυκόζη 1 ώρα μετά το γεύμα | 100-140 mg/dL |
| Γλυκόζη 2 ώρες μετά το γεύμα | 100-120 mg/dL |
Οι παραπάνω στόχοι επιτυγχάνονται με την προϋπόθεση ότι δεν παρατηρούνται σημαντικά υπογλυκαιμικά επεισόδια.
Πρότυπο Διατροφής
Ένας αποδεκτός τρόπος για υγιεινή διατροφή στην διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι:
- Υδατάνθρακες 35-45% (αποφυγή ευαπορρόφητων υδατανθράκων π.χ γλυκά, μπισκότα, αναψυκτικά με ζάχαρη, χυμούς, παγωτάκτλ) Να τονιστεί ότι στην διάρκεια της εγκυμοσύνης συνίσταται τρόφιμα χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη(προιόντα ολικής, όσπρια, λαχανικά, φρούτα), για τη ρύθμιση των επιπέδων γλυκόζης και ινσουλίνης του εμβρύου και του πλακούντα για την σωστή ανάπτυξη του εμβρύου (Tzanetakou et al., 2011)
- Πρωτεΐνες 20-25%( π.χ λευκά κρέατα πολύ καλά ψημένα, αυγά, γαλακτοκομικά χαμηλά σε λιπαρά)
- Λίπος 30-40% της συνολικής θερμιδικής πρόσληψης(Αποφύγετε τα κορεσμένα π.χ πέτσα, βούτυρο, μαγιονέζα, μπεικον, τηγανιτά, fast food κτλ).
- Συνιστάται ελάχιστη λήψη 175 g υδατανθράκων, 70 g πρωτεΐνης και 30 g φυτικών ινών καθημερινά (προιόντα ολικής άλεσης, όσπρια, φρούτα και λαχανικά) .
- Πρέπει να γίνονται μικρά και συχνά γεύματα.
- Να τονιστεί σε εγκύους γυναίκες με παχυσαρκία συνιστάται μέτριος περιορισμός θερμίδων (25 Kcal/kg βάρους), αλλά όχι κάτω των 1.800 θερμίδων ημερησίως.
- Ένα πρότυπο διατροφής που θα βοηθήσει το σακχαρώδη διαβήτη κύησης είναι η Μεσογειακή, διότι είναι ευεργετική για την πρόληψη και θεραπεία, βελτιώνοντας το μεταβολισμό της γλυκόζης. Χαρακτηρίζεται από υψηλή πρόσληψη φυτικών ινών όπως λαχανικά, όσπρια, ξηροί καρποί και ελαιόλαδο. Περιλαμβάνει μέτρια κατανάλωση ψαριών και γαλακτοκομικών, με χαμηλή πρόσληψη κόκκινου κρέατος (Georgoulis, Kontogianni, & Yiannakouris, 2014).
- Επανέλεγχος
Η παρακολούθηση της εγκύου συνίσταται ανά 2 εβδομάδες. Αυτό μπορεί να τροποποιείται ανάλογα με τις ανάγκες της ρύθμισης. Ο αυτοέλεγχος της γλυκόζης που πρέπει να γίνεται από 4 φορές (γλυκόζη νηστείας και τρεις μεταγευματικές) έως 6 φορές ημερησίως (πριν και μία ώρα μετά τα γεύματα
ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΜΕΡΤΗ
ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΑΣ -ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟ ΚΟΛΕΓΙΟ ΠΑΤΡΑΣ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Alfadhli E. M. (2015). Gestational diabetes mellitus. Saudi medical journal, 36(4), 399–406. https://doi.org/10.15537/smj.2015.4.10307
Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία(ΕΔΕ). Κατευθυντήριες Οδηγίες για τον Σακχαρώδη Διαβήτη Κύησης, 2024
Georgoulis, M., Kontogianni, M. D., & Yiannakouris, N. (2014). Mediterranean diet and diabetes: prevention and treatment. Nutrients, 6(4), 1406–1423. https://doi.org/10.3390/nu6041406
Mishra, S., Rao, CR, Shetty, A. (2016). Trends in the Diagnosis of Gestational Diabetes Mellitus. Scientifica, 2016, 1-7. http://dx.doi.org/10.1155/2016/5489015.
Nakshine, V. S., & Jogdand, S. D. (2023). A Comprehensive Review of Gestational Diabetes Mellitus: Impacts on Maternal Health, Fetal Development, Childhood Outcomes, and Long-Term Treatment Strategies. Cureus, 15(10), e47500. https://doi.org/10.7759/cureus.47500
Tzanetakou, I. P., Mikhailidis, D. P., & Perrea, D. N. (2011). Nutrition During Pregnancy and the Effect of Carbohydrates on the Offspring’s Metabolic Profile: In Search of the “Perfect Maternal Diet”. The open cardiovascular medicine journal, 5, 103–109. https://doi.org/10.2174/1874192401105010103
Quintanilla Rodriguez BS, Mahdy H. Gestational Diabetes. [Updated 2023 Aug 8]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2024 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK545196/
